สายการบินราคาต้นทุนต่ำ

 

    ผู้ให้บริการที่มีราคาต่ำหรือสายการบินมีราคาต่ำ (ที่รู้จักกันว่า ไม่-frills , ส่วนลด หรือ งบประมาณ หรือผู้ให้บริการสายการบินหรือเที่ยวบินราคาถูก)เป็นสายการบิน ที่โดยทั่วไปมีราคาค่าโดยสารที่ลดลงและความสะดวกสบายน้อยลง เมื่อมีการจัดตั้งขึ้นจึงเกิดการสูญเสียของรายได้ไปอยู่ในส่วนของการลดราคาตั๋วสายการบินอาจเรียกค่าบริการสำหรับบริการเสริมเช่นอาหาร, กินนอนความสำคัญที่นั่งจัดสรรและสัมภาระอื่นๆ

   

    ระยะกำเนิดในอุตสาหกรรมสายการบินหมายถึงสายการบินที่มีโครงสร้างการดำเนินงานในส่วนของ ค่าใช้จ่ายที่ต่ำกว่ากว่าคู่แข่งของพวกเขา จึงส่งผลแก่ผู้ให้บริการราคาต้นทุนต่ำและการบริการที่จำกัด 

โดยรูปแบบการปฏิบัติการของผู้ให้บริการสายการบินราคาต้นทุนต่ำ จึงไม่มีความซับซ้อนเหมือนสายการบินระดับภูมิภาคต่างๆ เนื่องจากเที่ยวบินเป็นรูปแบบระยะสั้น การบริการที่เต็มรูปแบบจึงลดลงบางส่วน ตามราคาค่าโดยสาร

  สายการบินส่วนใหญ่จึงได้พยายามสร้างกลยุทธ์ทางการตลาดและการโฆษณาของตัวเองว่าเป็นสายการบินค่าใช้จ่ายต่ำหรือสายการบินส่วนลด ในขณะที่ยังคงรักษามาตราฐานของผลิตภัณฑ์ไว้ เช่น การโฆษณาตัวเองว่าเป็นสายการบินต้นทุนต่ำและสายการบินต่างๆมีความต้องการทางการตลาดในการแข่งขันที่ได้เปรียบมากกว่าขนส่งทางอากาศสายการบินอื่นๆที่ราคาใกล้เคียงกัน แม้ว่าในความเป็นจริง ผู้โดยสารอาจจะมีตัวเลือกเป็นสายการบินอื่นๆ เนื่องจากAdd-on ที่เกี่ยวข้อง อาทิเช่น ค่าธรรมเนียมของสายการบินต้นทุนต่ำ ส่วนลด หรืองบประมาณที่เพิ่มขึ้นในการเข้าถึงกลุ่มนักท่องเที่ยวได้มากขึ้น

สายการบินราคาต้นทุนต่ำในประเทศไทย ได้แก่
 1.สายการบินนกแอร์ (Nok Air)

  


    นกแอร์ (อังกฤษ: Nok Air) เป็นสายการบินราคาประหยัดของประเทศไทย ซึ่งทำการบินภายในประเทศไทยในราคาย่อมเยา บริษัท ซึ่งอยู่ภายใต้ชื่อทางการค้า "นกแอร์" ได้กำเนิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2547 ภายใต้ชื่อบริษัท สกายเอเชีย จำกัด (Sky Asia Ltd.) และเมื่อวันที่ 16 มกราคม 2549 ได้มีการเปลี่ยนชื่อเป็น " สายการบินนกแอร์ จำกัด (Nok Airlines Co.,Ltd.)"
   " นกแอร์ " เป็นชื่อที่ง่าย และสั้นต่อการจดจำ โดยเป็นชื่อที่สื่อถึงความเป็นมิตร และเป็นสัญลักษณ์ของอิสรภาพแห่งการเดินทาง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นชื่อที่ย้ำถึงความเป็นไทยได้อย่างแท้จริง ซึ่งก็เปรียบเสมือนนก ที่มีอิสระในการบินสามารถบินไปไหนต่อไหนได้อย่างมีอิสระเสรี สำหรับตราสัญญาลักษณ์นั้นนกแอร์เลือกที่จะใช้สีเหลืองเป็นสีประจำสายการบินนกแอร์ โดยสีเหลืองนั้น ได้แสดงลักษณะและมีความหมายที่หมายถึงความอบอุ่นและความเป็นมิตร
   นกแอร์ทำตลาดระดับราคาประหยัด เครื่องบินของนกแอร์เป็นเครื่องที่แบ่งเช่ามาจากฝูงบินปัจจุบันของบริษัทการบินไทย โดยมีมาตรฐานการดูแลรักษาในมาตรฐานเดียวกันกับของการบินไทยทุกประการ ผู้โดยสารสามารถจองตั๋วได้หลายช่องทาง เช่นเคานเตอร์นกแอร์ในท่าอากาศยานปลายทางต่างๆ จองทางโทรศัพท์หมายเลข 1318 รวมทั้งการจองตั๋วผ่านทางอินเทอร์เน็ต

2.สายการบินวันทูโก (One Two Go)

    วัน ทู โก โดย สายการบิน โอเรียนท์ ไทย แอร์ไลน์ (อังกฤษ: One Two Go Operated by Orient Thai Airlines) เป็นสายการบินราคาประหยัดแห่งแรกของประเทศไทย เปิดให้บริการเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2546 โดยเปิดให้บริการเที่ยวบินภายในประเทศ ภายใต้การบริหารงานของ สายการบินโอเรียนท์ ไทย แอร์ไลน์ ซึ่งเป็นบริษัทแม่


3.สายการบินไทยแอร์เอเชีย (Thai Air Asia)

     ไทยแอร์เอเชีย (ภาษาอังกฤษ: Thai AirAsia) (IATA: FD, ICAO: AIQ, Callsign: THAI ASIA)
ด้วยสโลแกนหลัก ใครๆ ก็บินได้ (Everyone Can Fly) เป็นแรงจูงใจและกระตุ้นให้ผู้โดยสารที่ไม่เคยเดินทางโดยเครื่องบิน ได้เดินทางด้วยราคาที่เหมาะสม ซึ่งรูปแบบการนำเสนอคือ การเดินทางแบบเรียบง่าย การเดินทางในระยะสั้นตั๋วค่าโดยสารไม่ถูกบวกเพิ่มด้วยอาหาร และเครื่องดื่ม สายการบินไทยแอร์เอเชีย มีความโดดเด่น เนื่องจากเป็นสายการบินที่มีราคาเหมาะสม จากต้นทุนได้ถูกควบคุมในทุกวิธีการ อีกทั้งวัฒนธรรมทางองค์กรที่มีการบริหารงานอย่างมืออาชีพ ทำให้สายการบินไทยแอร์เอเชีย เติบโตได้อย่างรวดเร็วมากภายในระยะเวลาไม่กี่ปี


    สายการบินไทยแอร์เอเชีย มีความแปลกใหม่ และเน้นการใช้เทคโนโลยีทางคอมพิวเตอร์เป็นอย่างมาก โดยลดต้นทุนจากการใช้งานบุคลากร ให้ใช้งานผ่านระบบออนไลน์ ซึ่งมีความสะดวกรวดเร็วมากกว่า พร้อมทั้งจ่ายด้วยบัตรเครดิตได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัย โดยการจองที่นั่งผ่านทางระบบออนไลน์ ไทยแอร์เอเชียยังเป็นสายการบินผู้ให้การสนับสนุนทีมฟุตบอลต่างๆ เช่น สโมสรบุรีรัมย์ ยูไนเต็ด,สโมสรเมืองทอง ยูไนเต็ด,ชลบุรี เอฟซี,สโมสรโอสถสภา M-150 สระบุรี เอฟซี,สโมสรบีอีซี เทโรศาสน,สโมสรเชียงราย ยูไนเต็ด,สโมสรสมุทรปราการ คัสตอม ยูไนเต็ล,สโมสรสุพรรณบุรี เอฟซี,สโมสรเอฟซี ภูเก็ต และสโมสรกระบี่ เอฟซีด้วย

แนวโน้มปัจจุบันของสายการบินต้นทุนต่ำในประเทศไทย

     

     ปัจจุบัน ธุรกิจสายการบินต้นทุนต่ำของไทยแม้จะยังมีจำนวนผู้ประกอบการไม่มาก แต่การแข่งขันเพื่อแย่งชิงส่วนแบ่งตลาดของธุรกิจชนิดนี้ก็นับว่ามีค่อนข้างรุนแรง โดยนโยบายที่ผู้ประกอบการแต่ละรายนำมาใช้ในการแข่งขันก็มีหลากหลายต่างกันไป เช่น ในกรณีของไทยแอร์เอเชียจะเน้นการแข่งขันโดยใช้นโยบายด้านราคาเพื่อจูงใจกลุ่มลูกค้าเป็นหลัก โดยจะคิดราคาค่าโดยสารถูกกว่าสายการบินอื่น รวมทั้งค่าโดยสารในแต่ละที่นั่งของไทยแอร์เอเชียซึ่งเป็นแบบชั้นประหยัดเหมือนกันหมดทั้งลำจะมีราคาไม่เท่ากัน

     เนื่องจากไทยแอร์เอเชียใช้หลักการที่ว่าใครจองที่นั่งก่อนจะได้ราคาถูก ใครจองช้าจะได้ราคาแพง ซึ่งการที่ราคาค่าโดยสารมีทั้งถูกและแพงนี้จะมาเฉลี่ยกันเองทำให้ไม่เกิดการขาดทุนในแต่ละเที่ยวบิน ในส่วนของนกแอร์ก็ใช้หลักการจองก่อนได้ราคาถูกจองช้าได้ราคาแพงเช่นกัน แต่นกแอร์จะไม่เน้นนโยบายคิดราคาค่าโดยสารถูกเพื่อดึงดูดลูกค้าเหมือนไทยแอร์เอเชีย ทั้งนี้เพราะกลุ่มลูกค้าของนกแอร์เป็นลูกค้าระดับกลางและส่วนใหญ่เคยใช้บริการของการบินไทยมาก่อน 

    ดังนั้น นกแอร์จึงหันไปเน้นในด้านการให้บริการและความตรงต่อเวลาแทน ซึ่งในเรื่องความตรงต่อเวลานี้ถือเป็นจุดเด่นที่ได้เปรียบประการหนึ่งของนกแอร์ เนื่องจากนกแอร์มีการทำสัญญาไว้กับการบินไทยว่าถ้าเครื่องของนกแอร์เสียหรือขัดข้อง ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนไปขึ้นเครื่องของการบินไทยได้ทันทีโดยไม่ต้องจ่ายเงินเพิ่ม นอกจากนี้ นกแอร์ยังมีบริการให้กับลูกค้าที่ต้องการความสะดวกสบายในการเดินทางด้วยที่นั่งแบบชั้นธุรกิจ ( Business Class ) ที่เรียกว่า “ นกพลัส ” 

    ซึ่งมีราคาสูงกว่าชั้นประหยัดแต่จะมีอาหารและเครื่องดื่มให้ สำหรับวันทูโก นโยบายด้านราคาจะต่างจากของ 2 รายแรกคือจะคิดราคาค่าโดยสารเท่ากันหมดทุกที่นั่งไม่ว่าจะจองตั๋วช้าหรือเร็วก็ตาม โดยค่าโดยสารของวันทูโกจะค่อนข้างสูงกว่าคู่แข่งแต่ก็จะมีการให้บริการบางอย่างที่มากกว่า เป็นต้นว่ามีบริการเสิร์ฟของว่างและเครื่องดื่มฟรี ให้น้ำหนักสัมภาระของผู้โดยสารที่โหลดใต้เครื่องมากกว่าของรายอื่น รวมทั้งผู้โดยสารสามารถขอเปลี่ยนแปลงวันเวลาในการเดินทางได้ตลอดเวลาโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ

ลักษณะของสายการบินต้นทุนต่ำ
สายการบินต้นทุนต่ำมีรูปแบบการบริการที่แตกต่างจากบริการของสายการบินใหญ่ๆ เพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์เศรษฐกิจ และทัศนคติของผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป ลักษณะสำคัญๆ มีดังนี้ 

 *นักวิชาการท่องเที่ยว 4 งานวิเคราะห์สถานการณ์ตลาดต่างประเทศ กองวิชาการ ฝ่ายนโยบายและแผน การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย

1. ราคาบัตรโดยสารเครื่องบินของสายการบินประเภทนี้ต่ำกว่าบัตรโดยสารชั้นประหยัดของสายการบินใหญ่ๆ ประมาณ 40-50 %
2. ให้บริการแบบ Single Economy Class คือมีบริการที่นั่งเฉพาะชั้นประหยัด
3. ให้บริการเส้นทางบินไม่ไกลนัก ส่วนใหญ่มักใช้เวลาบินไม่เกิน 3-4 ชั่วโมง
4. ส่วนใหญ่จะไม่มีบริการอาหารและเครื่องดื่มให้แก่ผู้โดยสารบนเครื่องบิน หากผู้โดยสารต้องการ ก็สามารถซื้อได้จากพนักงานในราคาพิเศษ ซึ่งวิธีนี้จะช่วยลดภาระงานและจำนวนพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินได้
5. เน้นบริการขึ้นและลงจอด ณ สนามบินระดับรอง ไม่ใช่สนามบินที่เป็นศูนย์กลางการบินหลักๆ ระหว่างประเทศ (Hub) ทำให้ต้นทุนค่าใช้สนามบินต่ำกว่า ไม่ว่าจะเป็นค่าธรรมเนียมขึ้น–ลงจอด และการใช้พื้นที่จอดเครื่องบิน
6. มักใช้เครื่องบินโดยสารเพียงรุ่นเดียวหรือแบบเดียวในการให้บริการเพื่อประหยัดค่าบำรุงรักษา (ส่วนใหญ่ คือ Boeing 737 Commercial Jet) ตลอดจนค่าใช้จ่ายฝึกอบรมนักบิน เพราะการใช้เครื่องบินน้อยรุ่นทำให้ประหยัดค่าอะไหล่/อุปกรณ์ และง่ายต่อการดูแลรักษา นอกจากนี้ ยังอาจได้รับส่วนลดในการสั่งซื้อจากบริษัทผู้ผลิตเครื่องบินเมื่อเหมาซื้อเครื่องบินแบบและรุ่นเดียวกันทั้งฝูงบิน
7. มีการพัฒนาระบบการจองและการขายบัตรโดยสารของสายการบินเองโดยไม่ผ่านตัวกลางหรือตัวแทนจำหน่าย เพื่อลดค่าใช้จ่ายต่างๆ เช่น ค่าคอมมิสชั่น เป็นต้น ส่วนใหญ่เป็นการขายบัตรโดยสารผ่านทางอินเตอร์เน็ต (e-ticketing) หรือทางโทรศัพท์ (Call Center) นอกจากนี้ เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายในการพิมพ์และค่ากระดาษ สายการบินมีการออกบัตรโดยสารแบบ Ticketless คือ ไม่มีการออกบัตรโดยสารเป็นกระดาษให้ แต่จะบอกรหัสบัตรโดยสารให้ผู้โดยสาร เมื่อ Check-in ผู้โดยสารเพียงแต่บอกรหัสและแสดงบัตรประจำตัวประชาชนให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบเท่านั้น
8. ไม่มีการบริการภาคพื้นดิน เช่น ไม่มีห้องรับรองพิเศษ (VIP Lounge) ไม่มีบริการจัดส่งหรือถ่ายโอนสัมภาระเลยเส้นทางบิน หรือจุดหมายปลายทาง (No Baggage Transferring Service) แต่อาจมีบริการตามความต้องการของผู้โดยสาร เช่น ห้องรับรอง รถรับส่งจากสนามบินไปยังเมืองปลายทาง โดยผู้โดยสารต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม


ผลจากการเกิดสายการบินต้นทุนต่ำ

ผลดี
1.กระตุ้นให้นักท่องเที่ยวมีการเดินทางโดยเครื่องบินมากขึ้น และขยายเส้นทางท่องเที่ยวได้กว้างขวางขึ้น โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวจากมาเลเซียซึ่งมักเดินทางเข้าประเทศไทยจากด่านทางบกที่อำเภอหาดใหญ่เป็นหลัก ราคาบัตรโดยสารเครื่องบินที่ถูกลงอย่างมากจะเป็นตัวจูงใจให้นักท่องเที่ยวเดินทางท่องเที่ยวไปยังแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆ เช่น เชียงใหม่และภูเก็ตมากขึ้น แทนที่จะท่องเที่ยวอยู่ในกรุงเทพฯ เพียงอย่างเดียว จึงเป็นการกระจายนักท่องเที่ยว และทำให้สะดวกสบายในการบินตรงมากขึ้น
2.ทำให้เกิดการขยายตัวของนักท่องเที่ยวกลุ่มต่างๆ มากขึ้น โดยเฉพาะตลาดนักท่องเที่ยวระดับกลางและระดับล่างที่มีงบจำกัดในการเดินทาง รวมทั้งทำให้มีการขยายตัวในกลุ่มนักท่องเที่ยวจากประเทศเพื่อนบ้านและในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และเป็นการส่งเสริมให้เมืองหลักในประเทศไทย เช่น เชียงใหม่และภูเก็ต รวมทั้งเมืองใหญ่อื่นๆ เป็นศูนย์กลางทางการบิน และเป็นประตูสู่ประเทศเพื่อนบ้านอื่นๆ
3.เพิ่มความถี่ในการเดินทางมากขึ้น โดยนักท่องเที่ยวมีโอกาสเดินทางได้บ่อยขึ้น จากเดิมอาจเดินทางเพียงปีละ 1 ครั้ง ราคาบัตรโดยสารเครื่องบินที่ถูกลงทำให้นักท่องเที่ยวมีโอกาสเลือกเดินทางได้มากกว่า 1 ครั้ง ต่อปี โดยส่งเสริมให้นักท่องเที่ยวมาเลเซียและสิงคโปร์สามารถเดินทางมาประเทศไทยในช่วงสุดสัปดาห์ได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะการเดินทางเข้าภูเก็ตและเชียงใหม่ซึ่งจะทำให้ประเทศไทยมีจำนวนนักท่องเที่ยวและรายได้โดยรวมมากขึ้น แต่วันพักเฉลี่ยของนักท่องเที่ยวสั้นลง
4.ส่งผลดีต่อธุรกิจท่องเที่ยวอื่นๆ เช่น ตัวแทนจำหน่ายบริการทางการท่องเที่ยว บริษัทจัดนำเที่ยว และโรงแรมสามารถเสนอขายรายการนำเที่ยวหรือแพ็กเกจได้หลายรูปแบบในราคาที่ประหยัดหรือถูกลง ซึ่งจะช่วยส่งเสริมการขยายตัวของภาคธุรกิจ เพราะเมื่อนักท่องเที่ยวสามารถประหยัดค่าใช้จ่ายในส่วนของการเดินทาง ก็จะมีเงินในการใช้จ่ายเป็นค่าที่พัก ค่าอาหาร ค่าของที่ระลึก และการจับจ่ายใช้สอยอื่นๆ ได้มากขึ้น นอกจากนี้ยังทำให้เกิดการขยายตัวของธุรกิจโรงแรมเพิ่มขึ้นเพื่อรองรับกระแสการเดินทางของกลุ่มนักท่องเที่ยวระดับกลาง–ล่าง โดยมีแนวโน้มจะเติบโตมากขึ้น ทั้งด้านอัตราการเข้าพักเฉลี่ยและจำนวนโรงแรม
5.ทำให้เกิดการแข่งขันในภาคธุรกิจการบินและภาคการขนส่งอื่นๆ มากขึ้นไม่ว่าจะเป็นรถไฟหรือรถประจำทางทั้งในด้านราคา,คุณภาพและการบริการ ซึ่งธุรกิจต่างๆต้องมีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงและพัฒนาประสิทธิภาพให้ดีขึ้นอันจะส่งผลดีต่อผู้บริโภคในการมีทางเลือกมากยิ่งขึ้น

ผลลบ
1.ทางเลือกที่มากขึ้นทำให้นักท่องเที่ยวไทยเดินทางออกไปเที่ยวต่างประเทศมากขึ้นกว่าเดิม ส่วนนักท่องเที่ยวต่างประเทศที่เคยเดินทางมาประเทศไทยได้ง่าย เช่น มาเลเซีย ซึ่งนิยมเดินทางโดยรถยนต์/รถโดยสารมาไทย ก็สามารถเดินทางไปประเทศอื่นๆ ได้ เช่น บรูไน หรือในเส้นทางอื่นๆ เนื่องจากราคาค่าบัตรโดยสารเครื่องบินถูกลงและมีความสะดวกรวดเร็ว ซึ่งอาจทำให้มีการดึงนักท่องเที่ยวส่วนหนึ่งไปจากประเทศไทยได้

บทความที่เกี่ยวข้อง
http://www.thanonline.com/index.php?option=com_content&view=article&id=129125:-55-709-&catid=176:2009-06-25-09-26-02&Itemid=524
http://www.thanonline.com/index.php?option=com_content&view=article&id=129125:-55-709-&catid=176:2009-06-25-09-26-02&Itemid=524
http://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=5&ved=0CFgQFjAE&url=http%3A%2F%2Fase.eng.ku.ac.th%2Findex.php%3Foption%3Dcom_phocadownload%26view%3Dcategory%26download%3D39%253Aa-study-of-factors-affecting-future-airline-business-in-thailand%26id%3D14%26Itemid%3D18%26lang%3Dth&ei=aFTwT6SlD87LrQfZxNG9DQ&usg=AFQjCNHYVdXJ9M6OaeY8pRr8ZIH-weX5Ng&sig2=FU9GqxyY-nnCe4XYsP7s_g
http://www.gotomanager.com/news/printnews.aspx?id=34687
http://www.aviation.go.th/rbm/low%20cost%20airline.pdf

ที่มา

http://topicstock.pantip.com/rajdumnern/topicstock/P2926393/P2926393.html

http://en.wikipedia.org/wiki/Low-cost_carrier

http://www.uniserv.buu.ac.th/forum2/topic.asp?TOPIC_ID=2562